In het voetspoor

Zwaan

Zwaan - Roger Van den Eede (Kunstreflectie Dender)

Grote kennis

Grote kennis ziet alles in één.
Geringe kennis breekt de eenheid tot veelheid.
Als het lichaam slaapt, is de ziel versmolten in het Ene.
Als het lichaam ontwaakt,

beginnen alle openingen te functioneren.
Zij weerklinken in ieder treffen

met heel dat gevarieerde van het bestaan,
met alle strevingen van het hart.

De mensen zijn ingesloten, verbijsterd, gedompeld in twijfel.
Allerlei angsten vreten aan de vrede in hun hart.
Nog groter vrezen slokken hen geheel op.
Pijlen worden op het doel gericht: raak en mis, goed en fout.
Dat is wat de mensen oordeel noemen, beslissing.
Hun uitspraken zijn even finaal als verdragen tussen heersers.
0, zij maken er een punt van!

Maar hun argumenten vallen sneller en zwakker

dan dode bladeren in herfst en winter -
Hun praatjes verdwijnen als pies; men vindt er niets van terug -
Tenslotte staan ze daar, ingesloten,

gebonden en gekneveld en verstopt als oude afvoerpijpen.
De geest begeeft het. Hij zal geen licht meer zien.

Plezier en boosheid
verdriet en vreugde, hoop en spijt, verandering en stabiliteit,

zwakheid en beslist optreden
ongeduld en traagheid: al deze zijn tonen uit dezelfde fluit,

paddestoelen uit dezelfde vochtige grond.
Dag en nacht volgen elkaar op en overrompelen ons,

zonder dat wij zien hoe zij ontspringen.
Genoeg! Genoeg! Zowel vroeg als laat staan wij oog in oog

met 'dat' waaruit al 'deze' groeien!

Als er geen 'dat' was, was er ook geen 'dit'.
Als er geen 'dit' was, hadden de winden niets om op te spelen.
Tot zover kunnen we gaan.
Maar hoe zullen wij ooit begrijpen
wat alles veroorzaakt?
We kunnen aannemen

dat een Hogere Macht achter dit alles staat.
Dat een dergelijke Macht aan het werk is, kan ik wel geloven.

Hoewel ik niet zijn vorm kan zien.
Hij handelt, maar hij heeft geen vorm.

(Tswang-Tse)

Het raadsel van Leonardo

Op de avond van St.-Andries voltooide ik de vierkante cirkel.

(Leonardo da Vinci - 30 november 1504)

Zeegezicht - VIII

Zelfs het armzaligste ding heeft nog glans

Mijn dagelijkse leven bestaat uit heel gewone dingen,

maar ik ben met hen volledig in harmonie.

Ik klamp mij aan niets vast en ik wijs ook niets af,

nergens ervaar ik een obstakel of een conflict.

Wat heb je nou aan rijkdom en aan eer?

Zelfs het armzaligste ding heeft nog glans.

Mijn wonderbaarlijke kracht en

mijn spirituele bezigheid bestaan hieruit:

water halen en hout dragen.

(Layman P'ang)

Camelia

Vlammendans

Vragen

De hele dag kan ik aan niets anders denken,
elke nacht vraag ik mezelf af:
waar kom ik vandaan
en wat moet ik doen?

Ik zou het echt niet weten.
Mijn ziel komt van een andere wereld,
dat weet ik zeker.
Even zeker als ik voel,
Dat ik daar ook eindigen zal.

Ik werd dronken in de
een of andere kroeg,
maar als ik weer ben teruggekeerd,
zal ik helemaal nuchter zijn.
Ondertussen ben ik als een vogel
van verre oorden,
gekooid in den vreemde.
De dag breekt aan dat ik uitvlieg,
maar met wiens oren hoor ik mijn eigen stem?
Wie spreekt met mijn mond?
Wie ziet met mijn ogen?
Wat is de ziel?

Het zijn vragen die blijven komen.
Zelfs de schim van een antwoord
zou me al verlossen
uit deze kerker vol dronkaards.
Ik kwam hier niet uit vrije wil;
zomaar weggaan lukt me niet.
Degene die me hier heeft gebracht,
zal me ook thuis moeten brengen.

(Djelal-oed-Din-Roemi)

Geen toegang?

Klankschaal - XXXV

Over de vreugde

Vreugde is leven dat wakker en levend is, bruisend van mogelijkheden, mogelijkheden die horen bij hun bron in het eindeloze. Vreugde is de mogelijkheid die ontspringt uit het gewone. Je kan het een wonder noemen, maar het is in werkelijkheid een natuurlijk gebeuren dat steeds weer gegeven wordt. Het is slechts het moment dat geleefd wordt, dat leeft.
Vreugde is vol belofte maar heeft geen loven en bieden mogelijkheid. Vreugde behoort niemand toe, en zij biedt ook geen zekerheid. Er is geen hiërarchie in vreugde, geen rechtspositie. Zij kan niet verpakt worden en er is geen echte vervanging voor vreugde. Zij is een eigenschap van de ziel die tot het leven behoort, en is te vrij voor de geest om haar te pakken en gevangen te zetten. Vreugde kan je niet regelen. Zij is aanwezig of afwezig. Wanneer je vreugde voelt leef je volledig, en zonder vreugde is er geen lied om gehoord te worden, geen muziek in de lucht.
Het leven wordt een bestaanswijze in plaats van een feest, en verliest haar eigen identiteit en creatieve mogelijkheden. En nu sterft het leven. We hebben te lang zonder vreugde geleefd. Ofschoon we materieel alles hebben wat we nodig hebben, begint het leven haar eigen behoefte om te vieren, extatisch te zijn, verliefd te zijn te vergeten. Het leven begint zijn eigen bron te vergeten, het oneindige waarvan het een uitdrukking is.

(Llewellyn Vaughan-Lee)

Helleborus - III

Ruiker

Wees waanzinnig

Laat huis en haard aan de verstandigen over
De verliefde bezit enkel de waanzin
Word waanzinnig,
waanzinnig.

En als je binnenste vuur
zich openbaart,
Wees de vlinder
en weet je weg.
Laat het huis ten gronde gaan,
Word een vreemdeling van jezelf.

En dan?

Kom dan bij het gezelschap der verliefden
Laat de adem samen zingen,
Zodat het hart reinigt van elke wrok.

En dan?

Tover dan je verlangen naar wijn,
In het dienen van dorstigen.
Je moet leven schenken,
Om eeuwigheid waard te zijn.
Want als je het gezelschap der dronkenen zoekt,
Moet je dronken op pad.

(En dan?)

Als je ziel zich van het lichaam scheidt
en de hemel zoekt,
laat dan je aanblik
de aarde schemeren.
Word dan de sterveling die eeuwig is
Word niets.

Bevrijd van het zelf,
zoals een verliefde
- door liefde getroffen -
behoort te zijn.

En dan?

Word dan een legende
Laat huis en haard aan verstandigen
Word waanzinnig,
waanzinnig

(Djelal-oed-Din-Roemi)

Wilde hop

Verlichting

Er is maar één waarheid

In alle tien richtingen van het universum

is er maar één waarheid.

Voor hen die scherp kunnen zien,

zijn de grote leringen allemaal hetzelfde.

Wie kan er ooit verloren gaan?

Wat kan er ooit verworven worden?

Wat we verwerven, was er al vanaf het begin der tijden.

Wat we verliezen, verbergt zich ergens vlakbij ons.

Kijk: dit balletje in mijn jaszak bijvoorbeeld:

Zie je wel hoe kostbaar dit is?

(Ryokan)

Rietpluimen

Berijpt

Werkelijkheid

Als je kijkt naar de wereld waarin je leeft, de dingen die je najaagt, de dingen die je leuk vindt, de dingen die je wilt, dan zijn het alleen maar herhalingen van het verleden. Er zit niets nieuws bij. Zelfs de dingen waarvan je denkt dat ze nieuw zijn, zijn een combinatie van de dingen uit het verleden, en aangezien het een herhaling is van het verleden, is het niet echt, leeft het niet, is het niet wat er is. Het is een inhoud van je geest. De inhoud van je geest is een gevangenis. Maar de persoon in die gevangenis is zo gebiologeerd, de tralies lijken zo sterk en machtig, dat je denkt dat het de tralies zijn die je wilt, waar je naar op zoek bent en die je sterker wilt maken.

Al met al leidt dat ertoe dat je in je leven voortdurend bezig bent de tralies van je gevangenis te verstevigen en te versterken. Je zult die tralies nooit zien voor wat ze zijn en je zult nooit weten wat er in werkelijkheid aanwezig is; totdat je in staat bent het hele gedoe van je af te werpen - alles wat je weet, wat je ooit geweten hebt; alles wat je wilt, wat je leuk of niet leuk vindt - totdat je bereid bent je geest helemaal overboord te gooien.

(A.H. Almaas)

Klankschaal - XXXIV

Landschap met wolken - XX

Fragment en geheel

Het leven in de totaliteit heeft aandacht voor het fragment, 
maar het fragment kan nooit de totaliteit begrijpen. 
Toch is dat wat we steeds proberen te doen, 
vast te houden aan een klein stukje 
en toch proberen het geheel te grijpen. 
Het bekende is altijd het kleine, het fragment, 
en met het kleine zoeken we het onbekende. 
We laten het kleine nooit gaan; 
van het kleine zijn we zeker, 
het geeft ons geborgenheid, 
dat denken we tenminste. 
Maar in feite kunnen we nooit 
van wat dan ook zeker zijn, 
behalve waarschijnlijk 
van oppervlakkige mechanische dingen 
en zelfs die laten ons in de steek.

Hoe we er ook naar mogen hunkeren, 
psychologisch en innerlijk bestaat er geen zekerheid, 
geen bestendigheid, noch in onze onderlinge betrekkingen, 
noch in ons geloof of in de goden van ons brein. 
Het intense verlangen naar zekerheid, 
naar een soort bestendigheid 
en het feit dat er geen enkele bestendigheid bestaat, 
vormen de diepste kern van de botsing 
tussen illusie en werkelijkheid. 
Het is van oneindig meer belang 
het vermogen om illusies te scheppen te begrijpen, 
dan de werkelijkheid te begrijpen. 
Het vermogen om illusies te scheppen 
moet volledig tot een einde komen 
maar werkelijkheid is geen beloning. 

Wat onwaar is moet verdwijnen, 
niet om wat waar is te verkrijgen, 
maar omdat het onwaar is.

(Jiddu Krishnamurti)

Avondlicht - V

Zonder titel - II

Mijn teken is dat ik geen teken heb

Mijn geboorteplaats is plaatsloos.

Mijn teken is dat ik geen teken heb, noch er een geef.

Je zegt dat je mijn mond, oren, ogen en neus ziet -

maar die zijn niet van mij.

Ik ben het leven van het leven.

Ik ben die kat daar, die steen, niemand.

Ik heb dualisme weggeworpen als een oude theedoek,

ik zie en ken alle tijden en werelden,

als één, één, altijd één.

(Djelal-oed-Din-Roemi)

Brug over bevroren water

Zwaard

Het verwaarloosde zwaard

Dit zwaard is een lelijk, onbehouwen instrument.

Niet zo een voor optochten en plechtigheden,

niet geschikt als verzamelstuk voor aan de muur,

niet zo een dat je je kleinkinderen trots laat zien.

Het heeft geen schede, geen sierkwast,

geen smid heeft er zijn meesterteken op achtergelaten.

Het handvat is gebarsten en uitgedroogd,

het metaal heeft zijn glans verloren.

Dof en vuil, aangevreten door de jaren,

verdroogd bloed aan het gevest.

Ooit was het zo scherp als een scheermes

en blonk het in het licht van de zon.

Maar nu ligt het daar ongebruikt en vergeten.

Als het moment voor de onthoofding komt,

weet ik precies waar het te vinden is.

Maar het moment van mijn onthoofding is voorbij.

Waarom lees je over het zwaard van iemand anders?

Het is jouw hoofd dat nog steeds op je schouders staat.

(Jed McKenna)

Bergkristal - V

Lichtjes op het water

Over de oorzaak, het beginsel en het ene

Uit u, oorzaak en grond, uit u, eeuwig Ene,
stroomt alom leven, zijn, beweging.
U giet zich uit in hoogte, breedte en in diepte,
opdat hemel, Aarde en onderwereld tot aanzijn mogen komen!

Met hart en rede, en met mijn geest,
mag ik doorklieven uw oneindigheid,
die geen getal kan meten,
waar overal middelpunt en nergens omtrek is.

In uw wezen leeft en rust mijn wezen.
Hoewel verblindheid, waan en furie
zich verbinden met de nood der tijd,
hoewel gemene daad een band smeedt met laaghartigheid,

hoewel de roekeloosheid in 't kielzog vaart der duis'tre jaloezie,
het lukt hen niet de lucht met duister te bedekken,
omdat, ondanks hun pogen, mijn ongesluierd oog blijft fonkelen.
en de schoonheid van mijn zon haar stralen spreidt.

(Giordano Bruno)