Gewaarzijn zonder alles te evalueren

Wil je de wereld veranderen? En als je nu eens bij jezelf begon? 
Wat zou je ervan zeggen om eerst zelf getransformeerd te worden? 
Maar hoe bereik je dat? Door observatie. Door inzicht. 
Met geen enkele bemoeienis of oordeel van jouw kant. 
Omdat je niet kunt begrijpen waar je over oordeelt. 
Er is niets zo heerlijk als gewaar te zijn. 
Zou je liever in duisternis leven? Zou je liever handelen en je niet van je daden bewust zijn, 
praten en je niet van je woorden bewust zijn? 
Zou je liever naar mensen luisteren en je niet gewaar zijn wat je hoort, 
of dingen zien en je niet gewaar zijn waar je naar kijkt? 
De grote Socrates zei: 'Een onbewust leven is niet de moeite waard om te leven.' 
Dat is een waarheid als een koe. De meeste mensen leven geen bewust leven. 
Ze leven een mechanisch leven, mechanische gedachten 
– meestal die van iemand anders – 
mechanische emoties, mechanische handelingen, mechanische reacties. 
Wil je zien hoe mechanisch je eigenlijk bent? 
'Goh, dat is een mooi overhemd dat je aanhebt.' Dat hoor je graag. 
Alsjeblieft! Het gaat over een overhemd! Je bent trots op jezelf als je zoiets hoort. 
Er zijn mensen die naar mijn centrum in India komen en zeggen: 
'Wat een mooie plek, wat een mooie bomen' 
(waar ik helemaal niet voor verantwoordelijk ben), wat een heerlijk klimaat.' 
En meteen voel ik me fijn, totdat ik me erop betrap dat ik me fijn voel 
en tegen mezelf zeg: 'Hé, kun je je zoiets doms voorstellen?' 
Ik ben niet verantwoordelijk voor die bomen; 
ik was niet verantwoordelijk voor het kiezen van de locatie. 
Ik heb het weer niet besteld; het kwam gewoon. 
Maar 'ik' kwam er even tussen, dus voel ik me goed. 
Ik voel me goed over 'mijn' cultuur en 'mijn' land. Hoe dom kun je zijn? Dat meen ik. 
Ik krijg te horen dat mijn grote Indiase cultuur zoveel mystici heeft voortgebracht. 
Ik heb hen niet voortgebracht. Ik ben niet verantwoordelijk voor hen. 
Of ze zeggen tegen mij: 'Dat land van u en zijn armoede – het is walgelijk.' 
Ik schaam me dan. Maar ik heb dat niet zo gemaakt. Wat is hier aan de hand? 
Heb je er ooit over nagedacht? 
Men zegt tegen je: 'Ik vind u heel charmant,' dus voel je je fantastisch. 
Ik krijg een positieve aai (daarom heet het: 'Ik ben oké, jij bent oké). 
Ik ga nog eens een boek schrijven; de titel zal zijn: 
Ik ben een achterlijke gladiool, jij bent een achterlijke gladiool. 
Dat is het meest bevrijdende, het mooiste ter wereld, 
als je openlijk toegeeft dat je een idioot bent. Het is heerlijk. 
Als mensen me vertellen dat ik ongelijk heb, zeg ik: 
'Wat verwacht je anders van een domkop?' 
Ontwapend, iedereen moet ontwapend worden. 
In de laatste bevrijding ben ik een domkop en ben jij een domkop. 
Wat meestal gebeurt is: ik druk op een knop en jij bent vrolijk; 
ik druk op een andere knop en je bent bedrukt. En jij bent net zo. 
Hoeveel mensen ken je die het niets doet of ze geprezen worden of beschuldigd? 
Dat is niet menselijk, zeggen we. Menselijk wil zeggen dat je een aapje moet zijn, 
zodat iedereen je staart kan omdraaien en jij doet wat je hoort te doen. 
Maar is dat menselijk? Als jij me charmant vindt, 
betekent het dat jij op dat moment in een goede bui bent, meer niet. 

(Anthony de Mello)

http://www.samsarabooks.com/